Ülkemiz mali yapısı içerisinde faiz oranlarında ki değişimler başta krediler olmak üzere birçok mali yapıya büyük bir etki gösteriyor. Banka faiz oranları neye göre belirlenir? Sorusunun cevabı olarak, ülkemizdeki faiz politikası, Türkiye Merkez Bankası tarafından Para Politikası Kurulu tarafından önceden belirlenen toplantılarda alınan kararlar doğrultusunda belirleniyor. Kurul tarafından alınan tüm kararlar Merkez bankası tarafından güncel bir şekilde açıklanıyor. Bu sayede gerek kredi tahsisi yapan bankalar gerekse kredi kullanmak isteyen işletme ya da bireyler süreci daha objektif bir şekilde takip edebiliyor.

 Merkez Bankası Faiz Oranları Belirleme Kıstasları

 Türkiye Merkez Bankası, faiz oranları ile ilgili vereceği kararlarda enflasyonun gelecek dönemlerde izleyeceği seyre ve daha önceki süreçlerde koyulan enflasyon hedefleri ile oluşan durum arasındaki uyuma göre karar veriliyor. Banka faiz oranları ile ilgili alınan tüm kararlar ve değişiklikler Türkiye Merkez Bankası’nın şeffaflık ve hesap verilebilirlik kuruluş amaçlarından dolayı kamuoyuna en güncel ve objektif bir şekilde açıklama ile yükümlüdür. Enflasyonun hangi oranlarda oluşacağı noktasında üretim açığı, kurlar, gelecek ile ilgili beklentiler, uluslararası piyasalardaki petrol ve diğer kıymetli madenleri fiyatı, dünya piyasasındaki dalgalanmaların ülkemize etkisi ile kamu fiyatları olarak ortaya çıkıyor. Bu veriler ışığında Merkez Bankası’nın belirlediği faiz oranları ve değişikliklerinin ana dayanağını oluşturuyor.

 Faiz Oranlarının Değiştirilmesine Neden İhtiyaç Duyuluyor?

 Banka faiz oranları neye göre belirlenir? Konusunun altında bu değişime neden ihtiyaç duyuluyor sorusu geliyor. Ülkemizdeki para, mal veya hizmet piyasalarında önceden belirlenen durumların aksine bir ya da daha fazlasında ortaya çıkan denge değişmesi durumunda dengelenmenin sağlanması amacıyla faiz oranlarının değiştirilmesine gerek duyuluyor. Aksi takdirde bu dengesizlik piyasalarda güven ortamının bozulmasına yol açabiliyor.

Hükümet Politikalarının Faiz Oranlarına Etkisi

 Hizmet ve mal piyasasındaki ortaya çıkan değişiklikler hükümetin ortaya koyduğu ekonomik politikalar sonucunda farklılaşabiliyor. Bu anlamda önceden hesaplanan durumlardan farklı olarak uygulanan vergi oranlarında değişikliğe gidilmesi ya da devlet çalışanlarının maaşlarına ön görülenden daha yüksek bir zam yapılması bu hususlara örnek gösterilebilir. Para piyasasındaki ortaya çıkan farklı durumlar ise ülke pazarında ortaya çıkan arz ve talep dengelerinin bozulması ve bir yöne doğru bir eğilim olması ile paralellik göstererek Merkez Bankası’nın dengeyi sağlamak adına piyasaya müdahalesi söz konusu oluyor. Piyasalarda ortaya çıkan tüm bu değişimler ve müdahaleler neticesinde tekrar farklı bir denge sağlanıyor. Bu sayede faiz oranlarının değişmesi sağlanmış oluyor.

 Banka Kredileri Değişen Faiz Oranlarından Nasıl Etkilenir?

 Banka kredileri faiz oranlarının değişmesinden direkt bir şekilde etkileniyor. Bankalar değişen şartlara göre sunduğu çeşitli kredi kalemlerindeki faizleri değiştirebiliyor. Fakat bu durum önceden çekilen kredileri etkilemiyor. Yani kredi faiz oranları artsa bile önceden çekilen kredi faiz oranı ve şartları sabit kalıyor. Son dönemde TÜFE endeksli kredi kullanımın yaygınlaştığı görülüyor. Böyle bir durumda ise kredi faizleri TÜFE enflasyon oranından direk bir şekilde etkileniyorlar. Bu nedenle enflasyon oranının yüksek olduğu ve sürekli değişkenlik gösterdiği ülkelerde değişken faizli krediler tüketicileri zor durumda bırakabiliyor.

 Serbest Piyasa Ekonomisinin Faizler Üzerinde Etkisi

 Ülkemizde Merkez bankası tarafından sadece tavan ve taban kredi faiz oranları belirlenirken Bankalar bu aralıklarda kalmak şartı ile kendi kredi faiz oranlarını belirlemekte özgürdürler. Banka faiz oranları neye göre değişir? Sorusu ile ilgili olarak bankalar ülke ekonomilerinde ortaya çıkan kriz ve fırsat durumlarına göre bu faiz oranlarını yasal anlamda belirlenen aralıklarda olmak koşulu ile belirleyebilir.

 Faiz Oranlarını Karşılaştırmak Neden Önemli?

 Bankaların faiz oranlarını karşılaştırmak kredi kullanacak kişiler ve işletmeler için oldukça önemlidir. Bunun ana sebebi bankalar yasalarca belirlenen aralıklarda kendi faiz oranlarını belirlemekte serbest olmaları olarak görülüyor. Yapılacak değerlendirmede faiz oranları tek başına yeterli bir kriter olmayı masraflar, taksit sayıları, toplam ödenecek miktar gibi kriterler sonucunda tam ve en güncel değerlendirme yapılabiliyor. Banka faiz oranları neye göre değişir? Sorusu özelinde son olarak kişiden kişiye göre değişen oranlar ortaya çıkabiliyor. Bu oranlar kişinin daha önceki dönemler mali anlamda gösterdiği ödeme performansı ile paralellik gösteriyor. Bankalar daha az riskli gördüğü kişiler için daha düşük faiz oranı belirlerken daha riskli gördüğü kişiler için daha yüksek faiz oranları belirleyebiliyor. Bu durumda uygun faiz oranı hesaplama işlemini bu site veya türevlerini kullanarak yapabilirsiniz.

Sitemizin Excel Arşiv bölümünde bulunan Kredi Hesap Tablosu nu buraya tıklayıp indirebilirsiniz.